Jakiś kilometr dwa na północ od Sparty, wielka tablica zaprasza do „zwiedzenia bizantyjskich zabytków” w GERAKI. W Grecji tego typu szumne zachęty bardzo często okazują się mocno przesadzone, ale w tym akurat wypadku faktycznie warto posłuchać. Ze swym frankońskim zamkiem i piętnastoma kaplicami porozrzucanymi po odnodze góry Parnon, Geraki plasuje się na trzecim miejscu po Mistrze i Monemvassi.

Średniowieczne Geraki

Geraki — jedna z dwunastu pierwotnych baronii, utworzonych po IV wyprawie krzyżowej — przez cały XIV w. było ważnym bizantyjskim miastem przy drodze z Mistry do portu w Monemvassi. Położone jest we wspaniałym miejscu, z którego widać porośniętą oliwkami równinę Evrotas i Taigetos. Ruiny oddalone są o 4 km od współczesnej wsi Geraki (zob. dalej), u podnóża gór Parnon.

Choć cały teren nie jest ogrodzony, wszystkie ważniejsze kościoły są zamykane i aby je zwiedzić, trzeba wpierw we wsi, w kawiarni przy rynku, poszukać dozorcy; zazwyczaj znaleźć go można albo tam, albo od razu na terenie zabytkowego Geraki. Dozorca oprowadza turystów po najlepiej zachowanych kaplicach.

W najlepszym stanie zachowała się forteca. Kastro, zbudowana w 1256 r. przez tutejszego frankońskiego barona Jeana de Nivelet, który po ojcu odziedziczył Geraki wraz z sześcioma innymi posiadłościami. Potężne fortyfikacje wzorowano na twierdzy Villehardouina w Mistrze, Geraki było bowiem jednym z najważniej szych zamków frankońskich w Morei, położonym w niebezpiecznym, częściowo tylko opanowanym rejonie Taigetos i Mani. Tak się złożyło, że Jean utrzymał zamek przez ledwo niecałą dekadę; w 1262 r. poddał go Bizantyjczykom, po czym przeniósł się do świeżo zakupionej posiadłości w Koryncie. W obrębie fortecy znajdują się ogromne cysterny na wypadek oblężenia oraz największy kościół w Geraki: trzynastowieczny Mitropolis, znany też jako Agios Giorgios, z czarnymi bizantyjskimi freskami, frankońskim ikonostasem i bronią należącą do Villehardouina. W kościołach na zboczu poniżej także widać pomieszanie elementów frankońskich i bizantyjskich; wiele z tych świątyń wybudowano przy wykorzystaniu bloków skalnych ze starożytnego poprzednika Geraki — Geronthrai. Dozorca zazwyczaj udostępnia zwiedzającym dwa czy trzy kościoły, w tym Agios Dimitrios, Zoodohos Pigi i Agia Paraskevi (u stóp wzgórza); w każdym z nich obejrzeć można odrestaurowane freski.

Wieś

„Współczesna” wieś GERAKI nie dysponuje miejscami noclegowymi, można jedynie próbować zapytać o pokój w kawiarni lub tawernie przy rynku. Kilka razy dziennie kursują stąd autobusy do Sparty, żaden jednak nie jeździ wspaniałą drogą przez góry Parnon do Leonidionu.

Przy wyższym krańcu osady zachowały się resztki bardzo starego akropolu z fragmentami mykeńskich murów; obecnie jest to plac zabaw dla dzieci.